કુર્માસન

કૂર્મ એટલે કાચબો. આ આસનની મુદ્રા કાચબા જેવી છે એટલે તેને કૂર્માસન કહે છે. કાચબો સૃષ્ટિના પાલનહાર ભગવાન વિષ્ણુનો અવતાર ગણાય છે. સમુદ્રમંથન વખતે વિષ્ણુ ભગવાને મહાકાય કાચબાનું રૂપ લીધું હતું અને બ્રહ્માંડના તળિયાનું વિભાજન કરેલ.
આ આસન ત્રણ તબક્કે થાય છે. છેલ્લા તબક્કામાં કાચબા જેવી મુદ્રા બને છે, જેમાં હાથ અને પગ અને માથું ઢાલ હેઠળ ઢંકાઈ ગયું હોય અને એટલે એને સુપ્ત કૂર્માસન-સૂતેલો કાચબો કહે છે.